Maya nedir?

Maya Hakkında Bilmediğiniz 5 Gerçek!

Muhtemelen fırıncılık ve bira yapımı için fırıncı mayası ve bira mayasına aşinasınızdır, ancak belki de mayanın gerçekte ne olduğu hakkında bazı şüpheleriniz vardır.

Maya hakkında bilmeniz gereken her şeyi anlamanıza yardımcı olmak için, maya hakkında en çok aranan sorulardan beşini topladık ve şimdi sizin için burada cevaplayacağız!  

Okuma zamanı: 5 min.
Heap of dried Yeast (detailed close-up shot) on wooden background

Maya bir bitki mi yoksa bir hayvan mı?

Maya bir hayvan değildir. Aslında, mantar krallığının bir parçasıdır. Bu, mayanın mantarlarla aynı ailede olduğu anlamına gelir!  

Maya canlı, tek hücreli bir organizmadır. Maya doğada çok yaygın olarak bulunur ve şekerce zengin birçok malzemeden ayrıştırılabilir. Tek hücreli organizmalar olmalarına rağmen, insanlar gibi birçok yüksek organizmanınkine benzer bir hücre organizasyonuna sahiptirler! 

Mantar olmalarına rağmen, mayalar heterotrof oldukları için hayvanlar gibidir, yani kendi yiyeceklerini üretemezler, ancak bitki ve hayvanlarda olduğu gibi diğer kaynaklardan besin almaları gerekir. Maya geliştikçe, şeker veya nişasta şeklindeki besinini alkol ve karbondiokside (CO2) dönüştürür. Bu süreç fermantasyon olarak adlandırılır. Maya, şeker gibi organik bileşikleri enerji kaynağı olarak kullanır ve gelişmek için güneş ışığına ihtiyaç duymaz. 

Farklı maya türleri geniş bir sıcaklık aralığında hayatta kalabilir. Maya -2 ila 45 °C arasındaki sıcaklıklarda hayatta kalabilir. Bazı mayalar ise dondurucu sıcaklıklarda bile hayatta kalabilir. Bu da mayayı dirençli kılar ve çok çeşitli ortamlarda yaşayabilir hale getirir. 

Bugüne kadar tespit edilmiş 1.500’den fazla yabani maya türü bulunmaktadır. Ancak, muhtemelen çok daha fazlası vahşi doğada bulunmayı bekliyordur!

 Maya hakkında bilmeniz gereken her şeyi öğrenin!

Maya bir parazit midir?

Yukarıda belirtildiği gibi, mayalar doğada yaygın olarak dağılmıştır ve birçok farklı maya türü vardır. Meyve ve çiçeklerde olduğu gibi toprakta da bulunabilirler. Cildinizin yüzeyinde ve bağırsak sisteminizde bile bulunabilirler!

Çoğu maya, konakçılarıyla simbiyoz halinde yaşar ve ona önemli faydalar da sağlayabilir. Bağırsak sisteminizdeki farklı mantarlar veya mayalar sağlık ve sindirim için gereklidir.

Ne yazık ki, birçok insan “maya enfeksiyonu” terimine aşina olduğu için bazen mayalar kötü şöhret almıştır. Ancak buna sadece insan mikrobiyal florasının ortak bir mikroorganizması olan ve mikrobiyotamızın dengesi için gerekli olan Candida albicans gibi belirli mayalar neden olur.
Bağışıklık sistemimiz antibiyotik alarak zayıfladığında veya hormonal bir dengesizlik olduğunda, Candida albicans anarşik bir şekilde çoğalarak (oral, genital, sindirim veya tırnaklarda) kandidiyazise neden olabilir. Yani, maya enfeksiyonlarından bahsettiğimizde, kandidiyazdan bahsediyoruz. Bu durumda, Candida albicans, başka bir organizma (konakçı) pahasına yaşayan bir parazit olarak kabul edilebilir.

Probiyotik olarak adlandırılan belirli mayalar çok değerli olabilmektedir. Örneğin, vajinal florayı mikozdan (vajinal kandidiyaz) korumak için, probiyotik etkilere sahip patentli bir maya  olan CNCM I-3856 suşu etkinliğini göstermiştir. Bu nedenle mayalar aynı zamanda bizi koruyabilir.

Olumsuz etkilere neden olabilecek birkaç maya olsa da, Saccharomyces cerevisiae gibi pek çok maya, ilginç beslenme katkıları veya sağlık yararları yoluyla, büyük avantajlar sağlayabilir. Ayrıca, mayalar bira, şarap, ekmek ve diğer çeşitli harika ürünler yapmak amacıyla fermantasyon için kullanılabilir! 

 Mayanın fermente içeceklerde nasıl kullanıldığı hakkında daha fazla bilgi edinin!

Aktif ve inaktif maya arasındaki fark nedir?

Basitçe söylemek gerekirse, “aktif” veya “aktif kuru” maya canlıdır ve aktif olmayan maya ölüdür.

Ekmeğinizi, pizzanızı, çöreklerinizi veya bira gibi fermente içeceklerinizi yapmak için aktif kuru maya veya “instant” maya kullanabilirsiniz. Bu iki maya formunun her ikisi de fermantasyon açısından aktiftir.

  • Küreler (küçük toplar) şeklinde aktif kuru maya: Bu tür aktif mayaların ılık suda yeniden etkinleştirilmesi ve tarifinizdeki diğer bileşenlerle karıştırılmadan önce iyice dağıtılması gerekir.
  • Küçük erişte (küçük silindirler) şeklinde instant maya: Bu tür aktif maya, önceden rehidrasyon gerektirmez ve doğrudan diğer bileşenlerle birlikte kullanılabilir. Karıştırma işlemi sırasında nemli ortamla temas ettiğinde yeniden aktif hale gelecektir. Etkinliğini korumak için, instant kuru mayalar vakumla kapatılmış veya koruyucu ambalajlarda paketlenir. Kuru ve oda sıcaklığında muhafaza edilmelidir.

Onlara baktığınızda, kuru formdaki bu mayaların ölü olduğunu düşünebilirsiniz, ancak aslında, paketlendikten sonra daha uzun bir raf ömrüne sahip olmalarını sağlayan inaktif metabolizma ile hareketsiz kalırlar. Maya üreticileri mayayı canlılığını etkilemeden kurutabilirler. 

Öte yandan, aktif olmayan mayalar, maya hücrelerini parçalamak ve besinle ilgili kritik bileşenleri serbest bırakmak için ısıl işlem uygulanarak aktifliklerini yitirmişlerdir. “Besin mayaları” olarak adlandırılan mayalar veya maya özleri bu nedenle fermentasyon bakımından inaktiftir.

İnaktif mayalar, tam proteinler açısından zengin oldukları ve çeşitli vitamin ve mineraller içerdikleri için genelde yemeklerin lezzetini ve beslenme kalitesini iyileştirmek amacıyla kullanılır. 

Bu nedenle, aktif mayaya ek olarak inaktive maya eklemek suretiyle, unlu mamullerin besin değerini artırabilirsiniz. Bununla birlikte, fırıncı mayasını besleyici maya ile değiştirirseniz, muhtemelen oldukça şüpheli mayasız ekmekler elde edebilirsiniz. Gerçekte, buna gerçekten ekmek bile denmeyebilir!

 Maya ve ekmek yapımı hakkında her şeyi keşfedin!

Ticari maya nedir?

Ticari maya esasen kültürlü mayadır. İstenen belirli bir işi yapmakta özellikle mükemmel oldukları için üreticiler tarafından seçilen ve izole edilen spesifik maya suşlarıdır. Bazı mayalar özellikle ekmeklerde kullanım için iyidir, bazıları ise bira üretimi veya şarap yapmak için daha iyi olabilir. Maya, farklı koşullarda ve belirli sıcaklıklarda yaşayabilmeleri veya özellikle aranan bir tada veya aromaya sahip olmaları nedeniyle seçilebilir. 

Ticari mayanın karşılığı, havada, toprakta ve farklı tahıl ve meyvelerde bulunan “yabani” mayadır. 

Mayanın “ticari” veya “yabani” olmasına bakılmaksızın, tüm mayalar doğal kökenlidir. Dolayısıyla, şimdi “ticari” maya olarak adlandırılabilecek şey, geçmişte bir zamanlar “vahşi” maya idi. Birçok maya üreticisi, daha sonra hasat edilmek ve ticari üretim için kullanıma dönük olarak şarap üreticilerine satılmak üzere özel mayalar aramak için hala farklı üzüm bağlarına gitmektedir.

 Bazı mayaların şarap yapımı için neden bu kadar önemli olduğunu öğrenin!

Makaleye link ekleyin

Maya sağlığıma ve diyetime nasıl fayda sağlayabilir?

Muhtemelen şimdiye kadar anlamış olabileceğiniz gibi, maya kişinin sağlığı ve diyeti için oldukça yararlı olabilir. 

Maya ve özellikle besin mayası, proteinler, vitaminler ve mineraller gibi temel besinleri içerir ve ilginç bir besleyici katkıya sahiptir. Maya, diyet takviyelerinde, baharatlarda ve fonksiyonel gıdalarda kullanılabilmektedir. Maya, aktif bir canlı mikroorganizma olarak probiyotik görevi görerek hayvanlara ve insanlara sağlık faydaları sağlayabilmektedir. 

Bu nedenle, maya bir yandan ekmek, bira ve şarap üretmemize yardımcı olurken, diğer yandan daha sağlıklı olmamızı ve gıdalarımıza daha fazla besleyici özellikler kazandırmamıza yardımcı olmaktadır!

Artık maya ile ilgili temel bilgileri biliyorsunuz, ancak bu makaledeki bağlantıları takip ederek maya yolculuğunuza devam edebilirsiniz!

 Mayanın sağlık açısından mükemmel yararları hakkında daha fazla bilgi edinin!

 

Geri